![[Translate to Shqip:]](https://horizonte.unia.ch/fileadmin/Horizonte/2025-1/Gastgewerbe.jpg)
Rritje e pamjaftueshme e pagave minimale në Gastronomi
Gjendja ekonomike në Gastronomi është e mirë. Shumë ndërmarrje janë në kërkim të dëshpëruar për punëtorë. Njëkohësisht mungojnë kuadrot e reja dhe sektori ka problem imazhi shkaku i pagave të ulëta dhe kushteve të vështira të punës. Megjithatë shoqatat e punëdhënësve nuk janë treguar të gatshme në bisedimet e fundit që ngritjen e drejtë të pagave minimale ta aprovojnë.
Gjykata e Arbitrazhit përcakton pagat minimale
Prandaj Gjykatat e Arbitrazhit duhet që të përcaktojnë pagat minimale për vitin 2025. Ngritja përkatëse e shtrenjtimit vjetor mesatar prej 1,1 përqind është minimumi absolut. Ky rezultat është zhgënjyes dhe nuk i kontribuon rrugëtimit për pagat minimale, që mjaftojnë për të jetuar dhe aspak për të zgjidhur problemet e shumëfishta, me të cilat përballet sektori. Kështu atraktiviteti i sektorit do të ulet më tej dhe mungesa e personelit do të ashpërsohet vazhdimisht.
Këto janë pagat e reja minimale
Pagat minimale vlejnë nga 1 shkurti 2025
Kategoria e pagave | Pagat minimale mujore | Pagat minimale për orë* |
Pa kualifikim profesional** | CHF 3706.- | CHF 20.36 |
Me Progresso-Kurs (5 javë)** | CHF 3935.- | CHF 21.62 |
Me attest profesional (2 vite)** | CHF 4062.- | CHF 22.32 |
Me shkollë profesionale (3 vite)** | CHF 4519.- | CHF 24.83 |
Me shkollë profesionale dhe 6 ditë trajnim | CHF 4626.- | CHF 25.42 |
Me provim profesional | CHF 5282.- | CHF 29.02 |
* Bazuar në javën 42-orëshe, shtuar edhe shtesat për pushimet (10.65%), festat zyrtare (2.27%) dhe paga e muajit të 13-të (8.33%).
** Tek punësimi i ri ose ndryshim të ndërmarrjes gjatë një periudhe të kufizuar hyrëse fillestare, e mundur një ulje prej 8%. Pagat ligjore minimale kantonale (GE, NE) me këtë rast nuk duhet të zvogëlohen.
Nevojiten përmirësime tek pagat dhe në KKP-në shtetërore
Për bisedimet e sivjetme për pagat minimale nga viti 2026, Unia pret që shoqatat e punëdhënësve të ndihmojnë në rritjen e niveleve të pagave në sektor në një nivel më të mirë. Për të përmirësuar pagat Unia do të angazhohet gjithashtu në rinovimin e ardhshëm të Kontratës Kolektive shtetërore të Punës (L-GAV), për shembull duke kërkuar rregullim automatik të inflacionit për pagat minimale dhe efektive.