Këshilli Federal është shprehur kundër nismës popullore “Për një të drejtë të natyralizimit modern (Nisma për Demokraci)” – edhe pse vetë pranon problemet ekzistuese në procedurën e natyralizimit. Pse nisma për demokraci është një hap i mirë në drejtim të barazisë.
Këshilli Federal ka publikuar qëndrimin e tij ndaj iniciativës popullore “Për një të drejtë shtetësie moderne (Iniciativa për Demokraci)” – dhe është shprehur kundër saj. Si arsye përmend ndërhyrjen në federalizëm. Në të njëjtën kohë, ai tregon në një raport pse shumë njerëz nuk aplikojnë për natyralizim: kosto të larta, mungesë transparence dhe një rezultat i pasigurt i procedurës. Pikërisht për këtë duhet Iniciativa për Demokraci. Ajo synon një të drejtë shtetësie të bazuar në kritere objektive dhe që ofron mundësi të barabarta për të gjithë – pavarësisht nga të ardhurat financiare apo prejardhja. Tani është radha e Parlamentit për të vendosur nëse federalizmi do të vazhdojë të lejojë procedura arbitrare apo do të tregohet më i hapur për më shumë drejtësi në procedurat e natyralizimit.
Sindikata Unia shprehet e zhgënjyer nga qëndrimi refuzues i Këshillit Federal. Sepse raporti konfirmon atë që shumëkush e kritikon prej vitesh: sistemi aktual i natyralizimit është një pengesë për shumë njerëz – dhe jo një rrugë drejt pjesëmarrjes së barabartë. Më shumë se një e katërta e popullsisë jeton në mënyrë të përhershme në Zvicër pa të drejta politike. “Ne duam një të drejtë shtetësie që nuk përjashton, por përfshin”, thotë Vania Alleva, kryetare e Unia. Veçanërisht të prekur janë njerëzit me të ardhura të ulëta – përfshirë shumë anëtarë të Unia-s. Ata punojnë në Zvicër, paguajnë taksa, rrisin fëmijë dhe angazhohen në shoqëri – dhe megjithatë mbeten të përjashtuar nga pjesëmarrja politike.
Rruga drejt pasaportës zvicerane në vitet e fundit është bërë më restriktive dhe përzgjedhëse. “Kush sjell shumë para, e ka më të lehtë. Por njerëzit me arsim bazë ose të ardhura të ulëta janë të diskriminuar. Natyralizimi kështu bëhet një çështje klasore”, kritikon Alleva. Unia kërkon që kjo të ndryshohet dhe kërkon heqjen e tarifave të natyralizimit. Ato përbëjnë një pengesë të madhe për shumë njerëz. Edhe marrja e ndihmës sociale nuk duhet të jetë automatikisht kriter përjashtues, sepse arsyet për këtë janë shpesh strukturore dhe nuk duhet të interpretohen si mungesë integrimi. Ajo që nevojitet është një e drejtë për natyralizim në rast të qëndrimit të përhershëm në Zvicër – dhe një listë kriteresh objektive që i jep fund regjimit aktual të arbitraritetit. Iniciativa për Demokraci ndjek pikërisht këto qëllime. Ajo e lë procedurën në duart e kantoneve dhe komunave, por kërkon rregulla të unifikuara, të drejta dhe të kuptueshme. Kështu reduktohet burokracia, ulen kostot dhe parandalohet arbitrariteti – pa e centralizuar natyralizimin.
Me mesazhin e Këshillit Federal, përgjegjësia tani bie mbi Parlamentin. Ekzistojnë shumë mundësi për të unifikuar, thjeshtuar dhe bërë më të drejtë procedurën e natyralizimit. Unia u bën thirrje deputetëve që ta shfrytëzojnë këtë mundësi – për një të drejtë shtetësie që përfshin të gjithë njerëzit në Zvicër dhe që nuk e kthen natyralizimin në një çështje klasore.
Aktion Vierviertel, sie iniciuese e Nismës për demokraci ka nisur një peticion për natyralizime të drejta dhe pa arbitraritet.