Punë
Politikë
Edhe më shumë para për top kuadrot dhe aksionarët, gjithnjë e më pak për të gjithë të tjerët

Pabarazia po rritet më tej

- Noémie Zurlinden

Hendeku i pagave në ndërmarrjet më të mëdha zvicerane po zgjerohet më tej. Këtë e tregon një studim i Unia mbi hendekun e pagave. Përderisa kostoja e jetesës i përpinë pagat e ulëta dhe të mesme, pagat e larta rriten më tej dhe aksionarët përfitojnë nga shpërndarja në lartësi miliardash.

Pabarazia në ndërmarrjet më të mëdha zvicerane është duke u rritur.  Me 2023 pagat e larta u ngritën më tej. Pesë drejtorë të përgjithshëm (CEO) fituan deri edhe më shumë se sa 10 milion franga. Në krye të tyre është CEO-Novatris Vasant Narasimhan me 16,2 milion franga - gati dyfish më shumë se sa me 2022. Në vend të dytë vjen shefi i UBS Sergio Ermotti: për nëntë muaj punë ai morri 14,4 milion franga. E përllogaritur përafërsisht përgjatë një viti, kjo i bie hiç më pak se 19.2 milionë franga gjigante.

Hendeku i pagave zgjerohet

Mesatarisht hendeku i pagave është zgjeruar, raporti mes pagës më të lartë dhe asaj më të ulët në një ndërmarrje, në të 36 korporatat zvicerane nga 1:139 në vitin 2022 në 1:143 në vitin 2023. UBS pasqyron hendekun më të madh të pagave. Ermotti fitoi 267-herë më shumë se një punonjës:e me pagën më të ulët të mundshme. Ky person duhet të punojë 267 vite, për të fituar aq shumë sa Ermotti ka fituar vetëm në vitin 2023.

Shpërndarja e dividendëve në lartësi miliardash

Aksionarët përfituan përsëri nga shpërndarja në lartësi miliardash. Ndërmarrjet e mëdha zvicerane kanë shpërndanë gjithsej 45 miliarda franga dividende në vitin 2023. Veçanërisht shumë kanë përfituar aksionarët e Roche, Nestlé, Novatris dhe Zürich Insurance. Kjo tregon, që ndërmarrjet posedojnë para më shumë se sa mjaftueshëm, për të ngritur pagat për të gjithë punonjësit.

Pabarazia në rritje

Gjithçka po shtrenjtohet: Çmimet, qiratë, premitë e sigurimit shëndetësor: Pagat nuk kanë ecur krah për krah me këtë zhvillim. Prandaj, shumica e njerëzve sot nuk kanë më shumë para në dispozicion se sa kishin në vitin 2016. Përveç top-fituesve: pagat e të cilëve përtej përshtatjes me shtrenjtimin janë rritur edhe më shumë. Kjo tregon se barazia është duke u rritur jo vetëm tek ndërmarrjet e mëdha të Zvicrës, por në të gjithë Zvicrën - dhe kjo ka disa vite. Për të ndalur këtë zhvillim, domosdo nevojitet përsëri rritje pagash për të gjithë!

Autorja Noémie Zurlinden është ekonomiste e Unia