İsviçreli seçmenler 3 Mart 2024 tarihinde "Yaşlılıkta daha iyi bir yaşam için" 13. AHV/AVS emeklilik maaşı girişimini büyük bir çoğunlukla onayladı. Bu hem sendikalar için hemde toplumdaki dayanışma ve adalet için de büyük bir zaferdir. Halkın ve kantonların çoğunluğu 13. emeklilik girişimini onaylarken, emeklilik yaşının yükseltilmesine yönelik bir girişimi de açıkça reddetti. 13. emekli maaşı enflasyonun telafisine katkı sağlayacaktır. Aynı zamanda toplumdaki dayanışmanın güçlenmesi içinde atılmış önemli bir adımdır . Toplumun algısında bir değişiklik olması açısından da umut vericidir.
Halkın % 58 i 13. emekli maaşına evet derken % 70 i emekli yaşının yükseltilmesine hayır dedi. Bir girişimin yasal olarak uygulamaya konması için gerekli olan kantonların çoğunluğu da sağlandı. 26 Kantondan 16 sı 13. emekli maaşına evet dedi.
Girişimin karşıtları, korkutma kampanyaları için üç kat daha fazla para harcadılar. Ancak, sendikaların büyük seferberliği girişimin başarısında belirleyici bir rol oynadı. Normalde sandığa gitmeyen insanları harekete geçirmeyi başardık. Karalı mücadelemizle gurur duymalıyız. Harika bir iş çıkaran sadece sendikalar değildi, göçmen dernekleri yöneticileri ve üyeleride çok başarılı bir çalışma yürüterek, 13. emeklilik maaşı için mücadele ettiler.
Siyaset bilimcisi Lukas Golder,e göre iki önemli gelişme oldu: Birincisi 13. AHV emeklilik maaşına evet denildi. İkincisi ise oy kullanların oranının %58.3 gibi yüksek olmasıydı. Bu, kadınlara oy hakkının tanınmasından bu yana, halk oylamasındaki dokuzuncu en yüksek katılım oranıydı. Oy kullananları analiz edecek olursak, çok kazanan insanların çoğunluğunun 13. emeklilik maaşına karşı olduğunu görüyoruz. Ancak bu kez düşük gelirlilerin oylamaya katılımı daha çoktu ve sonucu belirlediler.
Birçok emeklinin maddi durumunun iyileşmesini sağlayacak olan girişimin şimdi Parlamento tarafından uygulamaya konması gerekiyor. 13. AHV emekli maaşının 1 Ocak 2026,dan itibaren ödenmesi ve %8,33,lük bir artışa yol açması bekleniyor. Tek yaşayan kişilerin AHV,den alacağı en düşük yaşlılık aylığı 1225 CHF olacak. Evli çiftler 13. emeklilik maaşı olarak yılda 3675 CHF,ye kadar ek ödeme alacaklar.
Somut iyileştirmelerin yanı sıra, girişimin başarısı İsviçre,deki toplumun algısının yavaş yavaş değişmekte olduğuna dair umut veriyor. Bu girişim İsviçre tarihinde kabul edilen ilk sosyal dayanışma girişimidir. «Sonuç İsviçre için büyük bir sosyal ilerlemedir. Emeklilik hizmetlerinin geleceği konusunda güven veriyor. Ayrıca daha iyi ücret, uygun sağlık sigortası primleri ve ikinci sütundaki emeklilik hırsızlığına karşı vereceğimiz mücadelemizide güçlendiriyor» dedi Unia Başkanı Vania Alleva.
Genç Liberallerin emeklilik girişiminin net bir şekilde reddedilmesi önemli bir başarı. Sadece %25.3,lük bir kesim emeklilik yaşının yükseltilmesini desteklemiştir. Sendikal açıdan bu büyük bir başarıdır, çünkü argümanlarımız merkez sağdakilere kadar ulaşmış ve onları ikna etmiştir. Bu sonuç aynı zamanda emekli haklarında daha fazla sosyal kesinti yapılmasına ve emekli maaşlarının kötüleşmesine karşı verilen önemli bir sinyaldir.