Unia'nın yeni ücret farkı araştırmasına göre İsviçre'nin en büyük şirketlerinde ücretler arasındaki fark giderek açılıyor. Hayat pahalılığı düşük ve orta maaşları eritirken, en yüksek maaşlar artmaya devam ediyor ve hissedarlar milyarlarca dolarlık ödemelerden faydalanıyorlar.
İsviçre'nin en büyük şirketlerinde eşitsizlik artıyor. En yüksek maaşlar 2023'te de artmaya devam etti. Öyleki beş CEO 10 milyon İsviçre Frangı'ndan fazla kazandı. Liderlik 16,2 milyon frank ile Novartis CEO'su Vasant Narasimhan ın - 2022'dekinin neredeyse iki katı. İkinci sırada UBS CEO'su Sergio Ermotti var: dokuz aylık çalışma karşılığında 14,4 milyon frank aldı. Bir yıla yayıldığında bu rakam 19.2 milyon Frank gibi devasa bir rakama tekabül ediyor.
Ortalama olarak, ücret farkı - bir şirketteki en yüksek maaş ile en düşük maaş arasındaki farktır – bu fark en büyük 36 İsviçre şirketinde 2022'de 1:139 iken 2023'te 1:143'e yükseldi. En büyük ücret farkı UBS'de. Ermotti, en düşük maaşa sahip çalışandan 267 kat daha fazla kazanıyor. Dolayısıyla bu kişinin 2023 yılında tek başına Ermotti ile aynı maaşı alabilmesi için 267 yıl çalışması gerekecektir.
Hissedarlar bir kez daha milyarlarca dolarlık dağıtımlardan yararlandılar. En büyük İsviçre şirketleri 2023 yılında toplam 45 milyar İsviçre Frangı temettü dağıtımında* bulundu. Özellikle Roche, Nestlé, Novartis ve Zurich Insurance hissedarları bundan çok büyük ölçüde yararlandılar. Bu durum, şirketlerde tüm çalışanların ücretlerini arttırmaya yetecek kadar paranın olduğunu göstermektedir.
*Şirketin, yıllık net dönem kârından vergiler ve diğer giderlerin çıkarılmasının ardından elde kalan kısmının yatırımcılarına dağıtım yapmasına temettü dağıtımı denir.
Her şey daha da pahalalanıyor: fiyatlar, kiralar, sağlık sigortası primleri. Ücretler ise bu gelişmeye ayak uyduracak durumda değil. Dolayısıyla, enflasyona göre ayarlandıktan sonra bile maaşları artmaya devam eden en yüksek gelirliler hariç, çoğu insanın bugün elinde 2016'da olduğundan daha az para kalıyor. Bu durum, eşitsizliğin sadece en büyük İsviçre şirketlerinde değil, tüm İsviçre'de arttığını ve birkaç yıldır da artmaya devam ettiğini göstermektedir. Bu eğilimi durdurmak için herkes için yeniden ücret artışlarına ihtiyaç vardır!
Noémie Zurlinden Unia ekonomisti